ورق‌هاي تقويم گردشگري ايران در سالي كه گذشت را چندبار مرور كرديم تا بتوانيم به مناسبت فرارسيدن نوروز 1388، 8 چهره برجسته در آن را به‌عنوان خبرسازترين افراد اين عرصه و برجسته‌ترين اخبار اين حوزه انتخاب كنيم.
به گزارش همشهری،اين مطلب به نوعي مي‌تواند كارنامه گردشگري هم محسوب شود ولي مي‌توان با اين 8 چهره عمق فعاليت گردشگري در ايران را ترسيم كرد. امسال نه از وعده سفر يانگوم به ايران خبري بود و نه از آمدن «آميتاب باچان». با اين وصف نمي‌توان چهره‌هاي متعددي از سفر و گردشگري انتخاب كرد.
خبرسازترين مدير سفر
اسفنديار رحيم‌مشايي، ديگر آنقدر مشهور شده است كه نيازي به معرفي و گفتن پيشينه نداشته باشد. او به‌عنوان دست راست رئيس‌جمهوري، رئيس سازمان ميراثفرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري است؛ يعني همانجايي كه متولي سياستگذاري در عرصه سفر و گردشگري است.
مشايي امسال دو نقطه عطف داشت. نخست آنكه پس از پايان تعطيلات نوروزي و شروع سال خبر از وقوع 71 ميليون سفر- نفر در نوروز 1387 داد و همه را از استخراج اين عدد شگفت‌زده كرد. تا‌كنون هنوز هيچ كس مبناي استخراج چنين آماري را كشف نكرده است.
بعد از اين چهره‌نمايي به‌دليل بيان آمار متحير‌كننده رحيم‌مشايي بار ديگر در تابستان با اظهار نظري درباره دوستي با اسرائيل چهره خبرسازي شد.
اين‌بار ماجرا تا به آنجا كشيد كه نمايندگان مجلس شوراي اسلامي طرح انحلال سازمان ميراثفرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري را براي تنبيه اين مدير روئين‌تن دولت نهم تدارك ديدند. با اين اتفاق، مشايي از خبرنگاران دوري گزيد تا آنجا كه اگر نام او را در خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) جست‌وجو كنيد ماحصل كار براي سال 1387 تا اواخر بهمن8 خبر و براي سال 1386 حدود 30 خبر بوده است.
مرد سفر ايران
گرچه مدتي است شو – سفرهايي از تلويزيون كشورمان پخش مي‌شود و رقيبي براي برنامه‌هاي طبيعت‌گردي و سفر محمد اينانلو شده است اما همچنان اين مرد چهره اول سفر كشورمان است. او كه به تازگي دچار سانحه شده و در تلويزيون نيز با دست گچ‌گرفته ظاهر شد، مي‌گويد: در تازه‌ترين سفرش مورد هجوم 3 قوچ قرار گرفته و نتوانسته از دستشان جان سالم به در ببرد.
اينانلو امسال ادعا كرد: كرمان را كه دقيق‌تر رفته‌ام و ديده‌ام، دريافته‌ام اين 20 سال و اين 3 ميليون كيلومتري كه در كشور سفر كرده‌ام ايران را خوب نشناخته‌ام.
اين مقدمه‌اي بود براي سفرش به «گندم بريان» در استان كرمان و نيمرو درست كردن روي سنگ‌هاي آنجا در دماي معمول روز. برنامه‌هاي اينانلو در « باشگاه هنر و طبيعت » هم قابل توجه بود. او در سالي كه گذشت و در زمستان برنامه‌هايي ترتيب داد و از خطر فرسايش آب و خاك گفت.
استعفاي محبوب‌ترين مدير گردشگري
مهدي جهانگيري نه به سبب رابطه خويشاوندي‌اش با وزيربازرگاني دولت اصلاحات بلكه به واسطه رفتارش در سازمان ميراثفرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري فردي قابل توجه به شمار مي‌آمده است.
او هم رابطه خوبي با خبرنگاران داشت و هم در ساختار سازمان در دوره دولت نهم جايگاه خود را حفظ كرده بود و پس از تجربه خوب در شركت ايرانگردي و جهانگردي به سمت معاونت سرمايه‌گذاري سازمان منصوب شد. درست زماني كه جهانگيري داشت خود را براي يك خيزش مهم در دومين همايش بين‌المللي سرمايه‌گذاري آماده مي‌كرد مراسم افتتاحيه اين همايش دردسرساز شد.
در اين مراسم به شيوه ساكنان غرب ايران، قرآن را براي قاري آوردند و عده‌اي كه در كمين اعمال و رفتار رحيم‌مشايي بودند اين موضوع را رقص با قرآن نام نهادند و همين سبب شد كه آيات عظام به موضوع معترض شوند.
جهانگيري بعد از استعفايش در جمعي خصوصي دراين‌باره گفت:« گرچه اين مراسم، مراسمي متداول در كشور بود و بارها قبلا انجام شده بود اما به حرمت مراجع بر خود واجب ديدم به‌عنوان متولي اين مراسم استعغا دهم شايد بابي شود براي همه مديران كه به هر قيمتي ميز و جايگاه مديريتي خود را نخواهند!»
رشته جديد گردشگري و ماجراجويي
رشته رفتينگ يا قايقراني در رودهاي خروشان يكي از راه‌هاي كسب درآمد قابل توجه هنديان، نپالي‌ها و... شده است و جالب است كه كشورمان با وجود داشتن رودخانه‌هاي مناسب از اين فرصت بي‌بهره بود تا آنكه جواني با همكاري كميته ملي طبيعت‌گردي حركتي را دراين زمينه آغاز كرد.
«كيانوش محرابي» كه براي رفتينگ علاقه‌مندان ايراني را به نپال و... مي‌برد توانست طرحي براي رودخانه‌هاي ايران راه‌اندازي كند. او با بي‌آبي سفيدرود گيلان مواجه شد ولي ارمند در چهارمحال و بختياري به كمك او آمد و نتيجه برگزاري دو دوره آموزشي و آموزش 22 نفر براي اين تورها شد.
گويا قرار است در سال آينده رودخانه سزار برستان نيز پذيراي علاقه‌مندان اين رشته شود.
تور به آمريكا و استعفايي ديگر
زمستان 1387 در حالي فرا رسيد كه آرام و بي‌سر و صدا يكي از مديران كليدي گردشگري استعفا داد و از اين مجموعه خداحافظي كرد. جمشيد حمزهزاده، مديركل گردشگري داخلي به قضاوت خيلي از فعالان گردشگري مديري مؤثر بود و توانسته بود بين بخش خصوصي و مسئولان دولتي ارتباط خوبي برقراركند.
ماجراي اين استعفا نيز به نوعي سپر بلا شدن بود براي مديران بالادستي. زمزمه راه‌اندازي تورهايي به كشور آمريكا سبب راه‌افتادن حرف و حديث‌هايي شد و كار را به آنجا كشاند تا گردشگري داخلي مرد صريح‌اللهجه خود را با آن ته‌لهجه آذري از دست بدهد. برخلاف اكثر مديران، كمتر پيش مي‌آمد كه شماره تلفن حمزهزاده را بگيري و او پاسخگو نباشد.
به هر حال بسياري معتقدند بر خلاف رئيس‌جمهوري كه حاضر نشد تحت هيچ شرايطي از حضور رحيم‌مشايي چشم‌پوشي كند، رحيم‌مشايي به سادگي توانست براي بقاي خود از حضور مديران خوبش چشم‌پوشي كند.
بليت هواپيما دوباره گران شد
جالب است كه شما مدير يك شركت دولتي باشي و به پشتوانه دولت كارت پيش برود آن وقت مدل شركت‌هاي خصوصي ژست بگيري كه بايد بليت هواپيما گران شود و پشت اين استدلال خود را پنهان كني كه در كشور ما بليت هواپيما ساعتي 35يورو درمي‌آيد كه ارزان‌تر از اروپا تمام مي‌شود. اما با توجه به اينكه شركت‌هاي هواپيمايي ايراني همه يارانه سوخت دريافت مي‌كنند بهاي تمام شده هر ساعت – صندلي در پروازهاي داخلي براساس قيمتي كه از 23 ديماه 1387 ابلاغ شد تقريبا 71 دلار تمام مي‌شود كه تقريبا دوبرابر مبلغي است كه حسامي ادعا كرده بود. بليت هواپيما به هر حال در آستانه نوروز گران شد در حالي كه نه سوخت گران شده بود و نه يارانه‌ها حذف. سازمان ميراثفرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري هم كه متولي سفر و گردشگري بود هيچ واكنشي به اين ماجرا نشان نداد.
مشهورترين مسافر
اگر تقويم سال 1387 را ورق بزنيد و درآن مسافران مشهوري كه به ايران آمدند را بجوييد وقتي به شب يلدا و آخرين روز پاييز برسيد به يك شخص برمي‌خوريد. « عبدالله احمد بداوي»، نخست‌وزير مالزي، مشهورترين مسافري است كه امسال پا به ايران گذاشته است.
او بر خلاف رويه مرسوم اهالي سياست كه براي ملاقات با مسئولان ارشد كشور به تهران مي‌آيند راهي اصفهان شد و پس از گشت و‌گذاري در اين شهر به سراغ تهراني‌ها آمد.
در همين‌روزها بود كه «ذوالكفري شريف»، مدير بخش بين‌الملل وزارت فرهنگ و گردشگري مالزي، در هتل‌هما گفت: « ورود گردشگران ايراني به مالزي از سال 2003 تا 2008 ميلادي با 115.3 درصد رشد به 55هزار و 727 نفر رسيده است.»
به هر حال مالزيايي‌ها حسابي روي گردشگران ايراني حساب باز كرده‌اند و براي همين هم به اصفهان و مركز سياحتي فرهنگي – تاريخي ما رفتند تا ببينند اوضاع چگونه است. برخلاف سال‌هاي پيشين كه گاه بازيگر و هنرپيشه معروفي از هاليوود يا سينماي اروپا راهي تهران مي‌شد در سالي كه گذشت چنين مسافراني نداشتيم!
تورگردانان در ايران گرد هم آمدند
اوايل آذرماه تورگردانان 136 كشور دنيا از جمله آمريكا در تهران گرد هم آمدند و سپس به كيش و اصفهان هم سفر كردند. ابراهيم پورفرج، دبير جامعه تورگردانان ميزبان اصلي اين عده بود ولي چهره محمدشريف ملك‌زاده بيش از اين مرد در اين همايش به ظاهر كاملا خصوصي نمايان بود.
به هر حال همه گفتند كه اين همايش كاملا با بودجه خصوصي برگزار شده و همه از آن تعريف كردند. بايد منتظر سال جديد شد و درباره آن منتظر قضاوت شد.
